Tarcica brzozowa

Tarcica Brzozowa

Przejdź do parametrów

Brzoza (Betula sp.- Betula verrucosa Ehrh., Betula pubescens Ehrh)

Pochodzenie: Europa

Nazewnictwo:

• polskie: brzoza europejska, brzoza brodawkowata, brzoza omszona, brzoza
• angielskie: European birch, birch, white birch, common birch
• francuskie: bouleau commun, bois a balais, bonillard, bouleau
• niemieckie: Europaische Birke, Harzbirke, Birke, Schwedische Birke, Hearbirke, Wessbirke
  nazwy stosowane w innych krajach: w Hiszpanii- abedul, w Holandii- Berken, w Szwecji- bjork, we Włoszech- betula bianca

Tarcica brzozowa, dostępność:

26mm - KD - nieobrzynana - kl. FAS
52mm - KD - nieobrzynana - kl. FAS

Występowanie:

W Polsce drewno brzozowe pozyskuje się z następujących gatunków o znaczeniu gospodarczym: brzoza brodawkowata i brzoza omszona. Brzoza brodawkowata swoim zasięgiem naturalnym obejmuje prawie całą Europe z wyjątkiem Hiszpanii, Grecji, północnego cypla Włoch. Ponadto występuje w części Azji Mniejszej, na Kaukazie i w Zachodniej Syberii. Sięga na północ do 65° szerokości geograficznej, jednak nie tak daleko jak brzoza omszona. Brzoza brodawkowata preferuje siedliska suchsze, a brzoza omszona wybitnie wilgotne. 

Pokrój drzewa:

Brzoza uważana jest za gatunek pionierski, szybko rosnący, odporny na zanieczyszczenia przemysłowe. Drzewo w sprzyjających warunkach dorasta do 30 m wysokości i 0,8 m średnicy w pierśnicy. Pień do wysokości ok. 12-15 m jest wolny od gałęzi. Zwykle jest cylindryczny, niekiedy zniekształcony przy odziomku.
Typ struktury:

Rozpierzchłonaczyniowa, małe naczynia rozmieszczone są pojedynczo lub parami, niewidoczne gołym okiem.

Biel:

o barwie białawo-kremowej, z lekkim żółtawym lub czerwonawym odcieniem i z jedwabistym połyskiem; po obróbce termicznej (termowaniu) drewno staje się intensywnie brązowe
Twardziel:

O pastelowej, wyrównanej, barwie żółtobrązowej, czasem z zielonkawym odcieniem.
Zapach:

Brak zapachu.

Rysunek:

Przyrosty roczne są słabo widoczne, i to jedynie na przekroju poprzecznym. Na przekroju tym rysunek uzupełniają wąskie smugi miękiszu przebiegające równolegle do granicy przyrostów rocznych, oraz duże naczynia widoczne w postaci ciemniejszych kropek. Na przekrojach wzdłużnych naczynia te tworzą drobne wgłębienia. Na przekroju promieniowym występuje pasiasty skręt włókien. Obszary z naprzemiennie odchylonymi włóknami są wąskie. Drewno to ma budowę piętrową, widoczną w postaci regularnie ułożonych promieni drzewnych (piętrami)na przekroju stycznym.

Typowe Wady:

pasiaty skręt włókien.

Właściwości fizyczne drewna Brzozowego:

Według sześciostopniowej skali gęstości, brzoza to drewno umiarkowanie ciężkie (klasa III). Średnia gęstość dla stanu powietrznosuchego (dla drewna o wilgotności ok. 12%) wynosi 650 kg/m³. Omawiane drewno charakteryzuje się, typową dla gatunków rozpierzchłonaczyniowych z klimatu umiarkowanego, wilgotnością punktu nasycenia włókien ( około 33%) oraz średnimi wartościami skurczów. Brzoza jest drewnem średnio kurczliwym o niskiej anizotropii skurczu (stosunek skurczu stycznego do promieniowego wynosi 1,5).

Właściwości mechaniczne drewna Brzozowego:

Ze średnią gęstością drewna brzozy związane są umiarkowane właściwości mechaniczne. Przykładowo średnia wytrzymałość na ściskanie wynosi ok. 51 MPa, a twardość wg Janki na przekroju poprzecznym 49 MPa. Atutem drewna brzozowego jest wysoka wytrzymałość na zginanie 147 MPa i wysoka sprężystość- typowy dla tego drewna moduł sprężystości wynosi aż 16,5 GPa.
Twardość:

Drewno jest bardzo łatwe w nasyceniu środkami impregnującymi. Przy zastosowaniach zewnętrznych, zabieg ten jest konieczny z uwagi na najniższą naturalną trwałość wobec grzybów, która według pięciostopniowej skali wynosi 5 co oznacza drewno nietrwałe. 
Suszenie:

Jest stosunkowo łatwe ze względu na niewielkie skłonności do pęknięć i odkształceń desorpcyjnych. 

Obróbka:

Łatwe w obróbce ręcznej i maszynowej, prostowłókniste drewno daje gładkie powierzchnie już po struganiu. Nadaje się do toczenia i robót snycerskich.
Szlifowanie:

Drewno to dobrze się szlifuje i poleruje

Łączenie:

Klei się dobrze. Przy łączeniu za pomocą wkrętów i gwoździ zalecane jest uprzednie nawiercanie.
Wykończenie:

Dobrze przyjmuje środki malarsko lakiernicze, łatwe do barwienia i nasycania. Drewno barwione wgłębnie nadaje się do imitacji drewna egzotycznego w tym hebanu.

Zastosowanie:

Zalecane zastosowania w parkieciarstwie- podłogi z deszczułek posadzkowych i mozaiki przemysłowej w pomieszczeniach o mniejszej intensywności ruchu. Bardzo często używane jest w połączeniu z innymi, kontrastującymi kolorystycznie, rodzajami drewna w ozdobnych parkietach, a także intarsjach podłogowych. Ostatnio, coraz modniejsze staje się drewno brzozowe termowane, o intensywnej brązowej barwie. Niestety bardzo często barwa ta z upływem czasu dość intensywnie płowieje (jaśnieje) na już ułożonej posadzce.
Inne zastosowania- drewno brzozy stanowi dobry surowiec do produkcji sklejek i oklein. Jest tez używane w przerobie celulozowo- papierniczym. Niegdyś z drewna brzozowego wyrabiano dyszle do wozów, drabiny, beczki do artykułów spożywczych, łoża broni palnej, kołki szewskie i szpulki do nici. Obecnie jest stosowane głównie w meblarstwie.
Gatunki podobne:

Inne gatunki drzewa brzozowego obecne w handlu międzynarodowym to: brzoza dahurska, brzoza żółta i brzoza Schmita. Do drewna brzozowego podobne jest również drewno klonowe.

Uwagi:

Drewno o niskiej naturalnej odporności na działanie czynników biotycznych. Nie nadaje się do pomieszczeń narażonych na silne zawilgocenie lub kontakt z wodą (łazienki i kuchnie).

Ciekawostki:

W drzewie brzozy, zwłaszcza w części odziomkowej pnia, czasem występuje zawiły układ włókien i lokalne skupienia drobnych sęczków. Drewno takie, zwane oczkowym lub czeczotowatym jest szczególnie cenione jako okleina i jako surowiec galanteryjny. Opisane wyżej cechy są wrodzone u tzw. brzozy karelskiej (odmiany brzozy gruczołowatej występującej w Finlandii i Karelii) i występują na całej długości pnia. Oprócz drewna ceniony jest także sok brzozowy zwany „oskołą”, używany w krajach północnych do wyrobu piwa, octu, musującego wina oraz syropu. Gładka biała kora brzozowa zwana „brzostą” służy do wyrobu dziegciu- zielonkawej, opalizującej substancji otrzymywanej podczas suchej destylacji. Dziegciu używano jako leku i substancji impregnującej.