Bangkirai

Bangkirai (Shorea laevis)

damarzyk, balau, teck de borneo, chan, thity, kedawang

 
Pochodzenie:

Drzewa z rodzaju Shorea występują w południowo- wschodniej Azji. Naturalnie rosną w lasach deszczowych Tajlandii, Laosu, Wietnamu, Kambodży, Indii, Pakistanu oraz Indonezji i Malezji. Są one istotnym komponentem zbiorowisk leśnych w wyżej wymienionych krajach
Pokrój drzewa:

Bangkirai jasne to drzewa osiągające wysokość nawet 50 m i średnicę około 1,2 m. Pień pokryty jest spękaną, szaro-brązową korą złuszczająca się płatami, wzmacniają deskowate napływy korzeniowe, sięgające kilku metrów wysokości od jego podstawy.
Typ struktury:

Rozpierzchłonaczyniowy, duże naczynia rozmieszczone głównie w zgrupowaniach (po 2-3, w obrębie zgrupowań naczynia ułożone są promieniowo), widoczne gołym okiem ( o średnicy od 0,11 do 0,23 mm). Na 1 mm2 przekroju poprzecznego znajduje się średnio od 3 do 6 naczyń. 
Biel:

Wąski (szerokości od 2 do 8 cm), o barwie od jasnoszarej do jasnożółto szarej
Twardziel:

W świeżo przetartym drewnie twardziel zabarwiona na żółto- brązowo. Pod wpływem światła i zawartego w powietrzu tlenu drewno twardzieli szybko i intensywnie ciemnieje, stając się ciemnobrązowe.
Zapach:

Świeże drewno wydziela zapach zbliżony do gałki muszkatołowej. 
Rysunek:

Bangkirai jasne zawiera przewody gumożywiczne wypełnione półprzezroczystą, , jasnożółtą żywicą (damara), która pod wpływem ciepła wycieka z drewna. Przewody te występują w stycznie przebiegających pasmach miękiszu pasmowego ( wstęgowego), łączącego się często z miękiszem paratrachealnym występującym w sąsiedztwie naczyń. Miękisz paratrachealny może występować jako wokółnaczyniowy, skrzydełkowy, skrzydełkowo- smugowy lub jednostronny. W drewnie tym występuje także miękisz apotrachealny rozproszony. Przyrosty roczne są słabo widoczne i to jedynie na przekroju poprzecznym. Drobne promienie drzewne są praktycznie niezauważalne. W drewnie dość często obecny jest nieregularny skręt włókien, najlepiej widoczny na przekroju promieniowym. 
Typowe Wady:

wycieki gumożywiczne, skręt włókien.
Właściwości drewna Bangkirai:

Według sześciostopniowej skali jest to drewno bardzo ciężkie (klasa I). Średnia gęstość w stanie powietrzno suchym ( drewno o wilgotności około 12%) wynosi 900 kg m3.Opisywane drewno charakteryzuje się małą wilgotnością punktu nasycenia włókien (około 23%) oraz dużymi wartościami skurczów. Według klasyfikacji Bangkirai jasne należy do drewna średnio kurczliwego. Z dużą gęstością drewna związane są bardo dobre właściwości wytrzymałościowe. Na przykład średnia wytrzymałość na ściskanie wzdłuż włókien wynosi 80 MPa, a wytrzymałość na zgniatanie styczne- 125 do 150 MPa. Podobnie moduł sprężystości plasuje się na wysokim poziomie (przedział od 12,6 do 20 GPa).
Gatunki podobne:

Pod względem wizualnym inne rodzaju drewna azjatyckiego na przykład Keruing. Natomiast pod względem wyglądu i właściwości drewno Cumaru, Dabena, Garapa.  
Suszenie:

Suszenie jest trudne i przebiega wolno, przy tendencji do pęknięć i odkształceń desorpcyjnych.
Obróbka:

Obróbka maszynowa przebiega właściwie, jednak ze względu na dużą gęstość i obecność zawiłego układu włókien wymaga zastosowania odpowiednich narzędzi (np. pił z nakładkami z węglików spiekanych lub ceramicznych materiałów ściernych). Mimo to już przy struganiu można uzyskać gładkie i błyszczące powierzchnie, czemu sprzyja zwarta struktura.
Łączenie:

Wykonywanie złączy przy użyciu łączników metalowych (gwoździe i wkręty) wymaga uprzedniego nawiercania z uwagi na niebezpieczeństwo pęknięć. Do połączeń klejowych najlepiej używać jednoskładnikowych klejów poliuretanowych.
Wykończenie:

Na ogół dobrze przyjmuje środki malarsko- lakiernicze, utrudnieniem może być zawartość substancji gumożywicznych. 
Zastosowanie:

Drewno bangkirai jasne w krajach pozyskania ma dość szerokie zastosowanie. Duża naturalna trwałość tego materiału pozwala na użycie go do konstrukcji zewnętrznych, w tym elementów pracujących w kontakcie z wodą i gruntem (podkłady kolejowe, pale mostowe). Jest to również drewno szkutnicze, z którego wykonuje się podkłady jednostek pływających. Na lądzie często stanowi nawierzchnie przemysłowe narażone na silne użytkowanie (rampy przeładunkowe, podłogi w wagonach i kontenerach). W Polsce bangkirai jasne dostępne jest przede wszystkim pod postacią różnego rodzaju desek tarasowych- jednostronnie drobno ryflowanych oraz dwustronnie ryflowanych. Drewno może być zastosowane również do produkcji mebli ogrodowych.

W naszej ofercie deska tarasowa z gatunku Bangkirai występuje w poniższych profilach:
- 19x90mm - jednostronnie drobno ryflowana / druga strona gładka
- 21x120mm - jednostronnie drobno ryflowana / druga strona gładka
- 21x145mm - jednostronnie drobno ryflowana / druga strona gładka
- 21x145mm - jednostronnie grubo ryflowana / druga strona gładka
- 25x145mm - dwustronnie ryflowana - drobny / gruby ryfel